تاریخچه ی اوپال
در زبان هندی اوپال به معنی “سنگ” و در زبان لاتین “Opalus” و در یونانی “Opallios” هر دو به معنای “دیدن تغییر رنگ” است. این گوهرسنگ مخصوصا نوع درشت آنها نزد اروپاییان بطور سنتی مورد توجه قرار می گرفت.
مشخصات سنگ اوپال چیست؟
اوپال سنگی از جنس ماده سیلیکات های آبدار (3 – 10% آب در نوع گرانبها) و با ساختار شکلی آمورف (بی نظم) است. این گوهر دارای سختی 6.5 تا 5.5 در مقیاس موس و شفاف تا نیمه شفاف، وزن مخصوص 1.98 تا 2.20، رنگ خط سائیدگی سفید و جلای شیشه ای می باشد..
ناخالصی ها در این کانی شامل فیلم های نازک رنگی، کریستال های کوچک منشوری که در نوع مکزیک دیده می شود و اوپالسنس در نوع شیری رنگ هستند. پدیده بازی رنگ در این گوهرسنگ به دلیل شکست نوری بین گلوله های سیلیسی بوجود می آید.
اوپال سیاه پدیده فلورسانس ندارد ولی نوع سفید آن می تواند درخشندگی سفید رنگ یا فلروسانس داشته باشد. این کانی ممکن است همراه ماسه سنگ، مارل، لیمونیت، ریولیت و بازالت یافت شود. اُپال های معمولی در کنار انواع قلوه ای و ماتریکسی مشاهده می شوند.
| جدول خصوصیات سنگ اوپال | |
|---|---|
| ترکیب شیمیایی | سیلیکات آبدار SiO2·nH2O |
| سیستم کریستالی | آمورف |
| رنگ | همه رنگها بعضا همراه بازی رنگ |
| رنگ خاکه | سفید |
| شفافیت | شفاف تا مات |
| رخ | ندارد |
| شکستگی | استخوانی صدفی و شکننده |
| جلا | شیشه ای تا صمغی |
| ضریب شکست نور | 1.52 – 1.37 |
| شکست دوگانه | ندارد |
| سختی موس | 6.5 – 5.5 |
| وزن مخصوص | 2.5 – 1.98 |
| فلورسانس | در اوپال سفید به رنگ سفید متمایل به آبی-قهوه ای تا سبز |
سنگ اوپال در طبیعت چگونه تشکیل می شود؟
برخی سنگ اوپال را یک سنگ رسوبی و جایگزین کانی های قابل حل و فسیل درنظر میگریند زیرا در آبهای گرم حرارت پایین غنی از سیلسیوم در شکافت ها، آتشفشانی و دگرگونی و حفره های سنگهای اطراف رسوب گذاری تشکیل می شود. اُپال را می توان به مبدل سنگ به چیزهای دیگر دانست مثلا سلول های چربی در درختان خشک و مدفون شده را در خود حل، همراه و جایگزین می کند و یا صدف ها و جانوران ماقبل تاریخ را به سنگ تبدیل می کند.
سنگ اوپال در طبیعت به چه اشکالی دیده می شود؟
این گوهرسنگ با توجه به نوع تشکیلش مثلا در استرالیا همراه (ماسه سنگ یا بولدر)، اندونزی و آمریکا (ولکانیک)، گواتمالا و هندوراس و مکزیک (لاواهای تجزیه شده) می توان به سه دسته تقسیم بندی نمود:
- 1- اُپال قلوه سنگی (Boulder Opal) که چسبیده شده به سنگ مادر و بصورت رگه یا قطعه ای یافت می شود.
- 2- اُپال ماتریکس که آمیخته شده با سنگ مادر بوده و به شکل رگه دار و تکه ای یافت نمی شود.
- 3- اُپال خالص (Solid Opal) که از صد درصد اُپال خالص تشکیل شده و دارای زمینه تیره رنگ است.
انواع رنگ اوپال کدامند؟
1- اوپال با پس زمینه تیره
- سیاه: پس زمینه آن بسیار تیره می باشد و بهمین دلیل در برابر منبع نور بازی رنگ ها در آن کاملا مشهود است بنابراین اوپال سیاه می تواند بسیار گران قیمت و هر نگین آن تا ده ها هزار دلار در قیراط ارزش داشته باشند.
- اُپال نیمه سیاه: این نوع نیز زمینه خاکستری تیره یا رنگ تیره دارد. در مقابل نور نیمه شفاف تا شفاف می باشد.
- کریستال – سیاه: همانند اُپال نیمه سیاه است ولی در حالت عادی بازی رنگ را نشان می دهد.
- خاکستری: این نوع با زمینه تیره و بازی رنگها هنگامی که سنگ را بالا بگیرید و به آن نگاه کنید اوپاک می باشد.
- اُپال کریستالی: این نوع دارای بازی شدید رنگها و شفاف تا نیمه شفاف و بدنه ای روشن است.
- اُپال نیمه کریستال: نیمه شفاف، بازی رنگها و رنگ پایه روشن
- اوپال سفید: کدر تا اوپاک با زمینه سفید و پدیده بازی رنگها، اوپال سفید حجم زیادی از بازار را شامل می شود
- اپال آبدار ژلی (Water Opal): این نوع دارای رنگهایی شامل بی رنگ، ارغوانی، شیری، آبی یا آبی سبز می باشد ولی برخلاف اُپال سفید دارای بازی رنگ خیلی ضعیف و کم ارزشتر از نظر قیمت می باشد.
- اوپال آتشین: این نوع همان اُپال آبدار است با زمینه قرمز و معمولا پدیده بازی نور ندارد و چنانچه این پدیده مشاهده شود آن را بصورت کابوشن می تراشند. نیمه شفاف تا شیری رنگ، ته رنگ های متفاوتی از قرمز، نارنجی و یا زرد از ویژگی های آن می باشد.
