شناسایی فیروزه
فیروزه را می توان با رنگ ابی آسمانی اش، ابی سبز یا سبز سیبی و شفافیت روغنی تا ماتش شناسایی کرد.
به علاوه میزان سختی 5 تا 6 آن باعث شده که از سنگ های جواهر مشابه مانند کریسوکولا، واریسیت و اسمیتزونیت متمایز شود.
سختی آن به تشخیص این سنگ از نمونه های مشابه یا ترکیبی کمک می کن
ترکیبات سنگ فیروزه
از لحاظ ترکیبات شیمیایی فیروزه از فسفات مس و آلومینیوم تشکیل شده است.
مواد معدنی آبی رنگ بسیار کمیاب و بی نظیر هستند به همین دلیل سنگ جواهر فیروزه بسیار ارزشمند است و از قیمت بالایی برخوردار است.
جواهرات فیروزه ای آبی رنگ ممکن است تحت شرایط خاصی مانند قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نورخورشید، گرما، لوازم آرایشی و تعریق؛ تغییر رنگ دهند.
برخی از سنگ های فیروزه ای دارای رگه های مشخصی هستند که این رگه ها تحت تأثیر شرایط تشکیل این سنگ ها به وجود آمده است.
فیروزه هایی که به خوبی شکل گرفته اند و دارای منافذ کمتری هستند معمولا از دوام بیشتر و درخشش بالاتری برخوردارند.
شناسایی فیروزه
فیروزه را می توان با رنگ ابی آسمانی اش، ابی سبز یا سبز سیبی و شفافیت روغنی تا ماتش شناسایی کرد.
به علاوه میزان سختی 5 تا 6 آن باعث شده که از سنگ های جواهر مشابه مانند کریسوکولا، واریسیت و اسمیتزونیت متمایز شود.
سختی آن به تشخیص این سنگ از نمونه های مشابه یا ترکیبی کمک می کند.
خاستگاه و منابع فیروزه
فیروزه به صورت توده های خوشه ای شکل در شکاف ها یافت می شود.
بهترین نوع فیروزه در شمال شرقی ایران قرار دارد.
ذخایر دیگری نیز در افغانستان، آرژانتین، استرالیا، برزیل، چین، اسرائیل، مکزیک، تانزانیا و آمریکا دیده می شون
رنگ فیروزه
فیروزه تنها سنگ جواهری است که با پیدا شدنش رنگ جدیدی معرفی شد.
فیروزه را گاهی با مالاکیت یا کیرزوکولا ترکیب می کنند که باعث می شود ظاهر چندرنگی سبز و ابی بگیرد.
فیروزه ای که در آمریکا یافت می شود بیشتر حاوی آهن است تا آلمینیوم بنابراین ترکیبی از فیروزه و کالکوزیدریت است.
از آنجایی که دارای آهن است به رنگ سبز است.
فیروزه کاملا آبی کمیاب است و معمولا با رنگ های قهوه ای، خاکستری تیره یا سیاه ترکیب شده است.
این رنگ ها در اثر مواد معدنی یا صخره درونگیر فیروزه ایجاد شدند که به آنها بوگان فیروزه نیز می گویند.
محبوب ترین رنگ فیروزه آبی آسمانی (بدان ابی تخم سینه سرخ یا آبی فارسی می گویند) و پس از آن ابی- سبز یا سبز سیبی است.
شفافیت و درخشندگی فیروزه
فیروزه از نیمه شفاف تا مات متغیر است و مواد نیمه شفاف آن کمیاب هستند.
شفافیت این سنگ از روغنی تا مات است.
بیشتر فیروزه ها دارای ناخالصی های خاکستری تیره، قهوه ای یا سیاه هستند.
این ناخالصی ها می توانند متراکم یا پراکنده باشند.
بهترین نوع فیروزه نیمه شفاف، خالص و بدون ناخالصی است.
البته گاهی این ناخالصی های الگوهای جذابی را بر روی سنگ ایجاد می کنند مانند فیروزه تار عنکبوتی که بسیار زیباست.
برش و شکل فیروزه
فیروزه معمولا به صورت کوژ شکل برای گوشواره، سنجاق سینه، گردنبند، آویز، دستنبد، کمربند و حلقه برش داده می شود.
شکل آن به صورت کوژ یا بیضی است.
از آنجا که یکی از سنگ های جواهر نه چندان مقاوم است آنرا برای کنده کاری های تزئینی استفاده می کنند.
مهره های کروی شکل فیروزه برای دستبند، گوشواره و گردنبند مفید هستند.
ویژگی های گوهرشناسی فیروزه
- فرمول شیمیایی: CuAl6(PO4)4(OH).4H2O مس حاوی فسفات آلمینیوم
- ساختار بلورین: سه شیبی (نادر)، خوشه مانند
- رنگ: آبی آسمانی، سبز- آبی، سبز سیبی
- سختی: 5 تا 6 بر روی مقیاس Mohs
- شاخص انکسار: 1.619 تا 1.650
- چگالی: 2.31 تا 2.84
- شکاف پذیری: ندارد
- درخشندگی: نیمه شفاف، مات
- انکسار دوگانه یا شکست نوردوسویه: 0.040
- شفافیت: روغنی، مات
- فلورسنسسی: ضعیف، زرد- سبز، آبی روشن
- سنگ جواهر فیروزه و ایده های طراحی جواهرات
فیروزه در جواهرات قبیله ای و قومیتی بسیار محبوب است به ویژه در میان سبک های بومیان آمریکایی و تبتی که از نقره استفاده می کنند.
با این حال وقتی با یک فلز گرانبها زردرنگ ترکیب شود ظاهر فوق العاده ای مانند جواهرات مصری پیدا می کند.
سنگ های فیروزه بزرگ طرح های فوق العاده ای را ایجاد می کنند در حالیکه مهره های کوچک فیروزه در طرح های بزرگتر قابل استفاده اند.
رنگ زرد فیروزه باعث شده که برای جواهرات تابستانی بسیار مناسب باشد و در طرح هایی که سیم یا مهره ترکیب می شوند استفاده شود.
فیروزه ای که برای حلقه استفاده می شود معمولا در زمینه طلایی رنگ قرار می گیرد.
بلغاری ها از فیروزه در ترکیب با سنگ های جواهر رنگی استفاده می کنند.
فیروزه در حلقه های مردانه و تزئیات مردانه مانند سگگ کمربند یا چرم آن استفاده می شود.
