سنگ پیریت چیست؟نحوه ی تشکیل سنگ پیریت

پیریت‌چیست؟

پیریت(Pyrite) یک کانی متشکل از سولفید آهن با ترکیب شیمیایی (FeS2)، شامل 46.67 درصد آهن و 53.33 درصد وزنی سولفور است که در واقع مهمترین شکل معدنی سولفید آهن است. پیریت دارای جلایی فلزی و وزن مخصوصی بالا و با رنگهایی چون زرد برنجی یا خاکستری مایل به زرد است. نسبت به دیگر کانی های فلزی زرد دیگر سخت تر بوده و دارای رنگ خاکه سیاه و معمولا ته رنگ سبز است.

این تنوع به علت تفاوت محیط یا موقعیت رشد بلوری است. ریخت شناسی بلورهای پیریت اولین بار توسط اندو (Endo) و با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مطالعه شد.

تست های غیر تخریبی جهت تشخیص پیریت از سنگ طلا

کدرشدگی: اغلب سنگ‌های پیریت یافت شده درطبیعت دارای کدرشدگی و یا لکه‌های سیاهی روی سطح خود دارند این در حالی است که ناگت های طلا و یا در اندازه‌های خیلی کوچک معمولا در طبیعت معمولا درخشنده و بدون نقاط سیاه و یا کدر است.

رنگ: پیریت دارای رنگی برنجی (فلز برنج) است ولی طلا رنگی طلایی.بیشتر طلاهای طبیعی آمیخته با نقره هستند و اگر درصد نقره آنها بالا باشد رنگ طلا مقداری به زرد مایل به سفید خواهد شد.

خطوط شیارب: بر روی سطح بیشتر پیریت ها شیار هایی موازی شکل نقش بسته است. این درحالی است که روی طلا این چنین خطوط و خراش هایی مشاهده نمیشود.

شکل: پیریت معمولا در شکلهایی زاویه دار مانند مکعبی، اکتاهدرال یا پیریتوهدرال وجود دارد. این درحالی است که طلا معمولا در طبیعت دارای زوایایی گرد شده هستند. البته باید دقت کنید که برخی از قطعات طلا میتوانند شکلی کریستالی مشابه پیریت نیز باشند.

وزن مخصوص: وزن مخصوص پیریت تقریبا 5 است، در حالی که طلا دارای وزن مخصوص 19.3 است. بنابراین یک تکه طلای خالص وزنی بیش از یک تکه پیریت در همان ابعاد دارد.

البته باید دقت کنید که قطعات طلا در طبیعت اغلب همراه وآمیخته با فلزات دیگری است که وزن مخصوص آن را پایین میآورند ولی با این حال نیز خیلی فاصله (شاید در حد سه برابر) با وزن مخصوص پیریت دارد.

آزمایش های تخریبی برای تشخیص طلا از پیریت

نگ خاکه: هنگامی که پیریت را به سطح چینی بدون لعاب ( یا پشت نعلبکی های قدیم) بکشید، اثری که برجای میگذارد رنگ سیاه مایل به سبز است. این درحالی است که رنگ خاکه طلا، طلایی است.

سختی: سختی طلا 2.5 است و یعنی نمیتواند حتی روی سطح یک سکه مسی خش بیاندازد. این درحالی است که پیریت دارای سختی 6 تا 6.5 بوده و میتواند سطح سکه مسی را به راحتی خش بیاندازد.

چکش خوارری: فلز طلا بسیار چکش خوار است و میتواند تحت فشار میتواند خم یا پهن شود.پیریت در برابر فشار مقاوت نشان داده و با یک ضربه چکش پودر می‌شود.

برش پذیری: تکه کوچکی از طلا میتواند با چاقو تیز برش داد، ولی تکه های کوچک پیریت را نمیتواند برش داد.

ذخایرسنگ پیریت در ایران

مهم ترین منابع پیریت که به صورت بلورهایی با فرم‌های بزرگ و ارزشمند یافت میشوند شاملاسپانیا، ایتالیا، پرو، ایالات متحده و قزاقستاناست.

درایران نیز اطراف معادن مس به وفورسنگ‌های پیریت همراه گالن یا اسفالریت دیده می‌شود.

 

نحوه تشکیل سنگ پیریت

این کانی در حالت های مختلف و وسیعی شکل می‌گیرد.در رگه‌های هیدروترمال چون توده های بزرگ، جدایش ماگمایی، به عنوان کانی معدنی فرعی در سنگهای آذرین، در پگماتیت ها، ذخایر و سنگ‌های دگرگیسی و یا به عنوان جایگزین دیاژنزی در سنگ‌های رسوبی دیده می‌شود.

بلورهای ناپیوسته پیریت اغلب در نهشته های نوع رگهای و شکاف پرکن، ولی کانسارهای سولفیدی توده‌ای رخ داده و در مناطق دگرسان گرمابی نیز دیده می‌شوند و اغلب به شکل مکعبی، هشت وجهی و دوازده وجهی هستند.

 

تاریخچه استفاده از پیریت

پیریت در دوران باستان به طور گسترده در جواهرسازی استفاده می شد، اما اکنون محبوبیت آن در جواهرسازی اندکی کاهش یافته است. پیریت به غیر از طلای احمق، در آلمان با نام‌های پیریت آهن و طلای گربه نیز شناخته می‌شود. قبل از قرن هجدهم، پیریت به عنوان سنگ تزئینی برای حلقه ها، جعبه جواهرات، سگک کفش، نشان ها و غیره استفاده می شد. همچنین در دوران ویکتوریا در انگلستان بسیار محبوب بود.

استفاده از پیریت یا طلای احمق در جواهر سازی

یکی از بهترین راه ها برای نشان دادن انرژی کریستال پیریت، پوشیدن آن به عنوان جواهر است.

نحوه پاکسازی سنگ پیریت

شفاف و شارژ نگه داشتن کریستال ها، بهترین راه برای آشکار کردن قدرت شفابخش آنهاست. همه کریستال ها (و به ویژه آنهایی که به عنوان محافظ کار می کنند و انرژی منفی را از بین می برند) ممکن است گاهی خسته و پر از سیاهی شوند. می توانید با روش های پاکسازی، بسیار ساده آنها را به زندگی بازگردانید. در حالی که برخی از کریستال ها و سنگ ها به خوبی به شستشو با صابون و آب گرم واکنش نشان می دهند، پیریت سنگی نیست که بتوان از این نوع روش درمان استفاده کرد. پیریت، اگر به آن آب برسد ممکن است تغییر رنگ داده یا حتی زنگ بزند. شما می خواهید پیریت خود را درخشان نگه دارید. به جای شستن با آب، می توانید آن را با مریم گلی یا سایر دودهای گیاهی پاکسازی کنید. با لکه‌ کردن پیریت خود انرژی بد را از بین می‌برید و از آنجایی که این سنگ به دنیای آتش متصل است (به یاد داشته باشید نام پیریت از آتش گرفته شده است)، به پاکسازی دود محور بسیار خوب واکنش نشان می‌دهد. برای شارژ مجدد پیریت می توانید آن را در زمین قرار دهید تا از نظر عنصر طبیعی غنی تر شود. همچنین می توانید آن را برای چند ساعت در نمک دریا دفن کنید تا پاکسازی عمیق و شارژ مجدد آن انجام شود. نمک از زمین است و پیریت به خوبی به آن واکنش نشان می دهد.

مشخصات پیریت

رنگ: زرد طلایی

خاکه: سیاه رنگ متمایل به قهوه ای

خط شکستگی: سبز تیره یا سبز مایل به سیاهی

سختی: ۶-۶.۵

وزن مخصوص: ۵-۵.۲

شکستگی: صدفی شکل, ترد و شکننده

ساختار بلوری: ایزومتریک مکعبی

ترکیب شیمیایی: دی سولفید آهن

شفافیت : کدر

ضریب شکست نور: ندارد

طیف جذبی: غیر قابل استفاده

شکست دوگانه: ندارد

انتشار و پخش نور: ۱.۸۱

حالت چند رنگی: ندارد

فلورسانس: ندارد

در برابر شعله فوتک با سرو صدا ذوب میشود و توده ای مغناطیسی تولید میکند.

در این حالت شعله به رنگ آبی در می آید.