سنگ گارنت چیست ؟/شناخت انواع سنگ گارنت

معرفی سنگ گارنت

خانواده گارنت داراي بيش از 10 نوع مختلف با ساختارهاي شيميايي مشابه است . تفاوت جزئي بين انواع گارنت در رنگ ، وزن مخصوص(چگالي) و ضريب شکست آنهاست .

نام گارنت از کلمه لاتين Granatius به معني دانه ( Seed ) گرفته شده است. به دليل آنکه معمولاً به صورت کريستال هاي کوچک و گرد يافت مي شوند. رايج ترين شکل ساختار کريستالي براي گارنت  Cubic است.

رنگ قرمز بيشتر در گارنت ديده مي شود ولي در رنگ هاي ديگر چون سبز،زرد کمرنگ تا زرد روشن و نارنجي آتشين يافت مي شود.بسياري از اين رنگ ها کمياب و زيبا هستند.

گوهرشناسان گارنت را به 6 دسته ي اصلي تقسيم کرده اند:

• Pyrope

• Almandine

• Spessartine

• Grossular

• Andradite

• Uvaravite

Pyrope garnet ( گارنت پیروپ ) :

اين نوع از خانواده گارنت تنها نوعي است که داراي سايه اي از رنگ قرمز است و در جواهرات بسيار استفاده مي شود . نام آن از کلمه يوناني pyrpos به معني چشمان آتشين گرفته شده است . ترکيبات آن منيزيم ، آلومينيم سيليکات بوده و معمولا به صورت دانه هاي ريز و کوچک گرد يافت مي شود . شيشه شبيه به pyrope معمولا گرمتر از گارنت pyrope است.

ساختار شيميايي: Mg3Al2(SiO4)3

سختي: 5/7 -7

ضريب شکست: 70/ 1تا 73/1

رنگ: قرمز تيره تا قرمز شبيه ياقوت قرمز

وزن مخصوص: 65/3-80/3

از منابع مهم آن مي توان به چکوسلواکي ، آلمان ، روسيه ، آفريقاي جنوبي و آمريکا اشاره کرد.

Almandine garnet ( گارنت آلماندین ) :

درزمان روميان ، رايج ترين نوع خانواده گارنت ، Almandine garnet بوده و آنرا ياقوت قرمز سيلان مي ناميدند. ساختار آن آهن آلومينيوم است و رنگ قرمز آن از عنصر آهن آن ناشي مي شود. نوع شفاف آن در جواهرات استفاده مي شود . رنگ آن تيره تر از Pyrope است اما بسيار به هم شبيه اند ولي اغلب گارنت ها ترکيبي ازهردو هستند.

نوع پاک Almandine وPyrope بسيار کمياب هستند و تنها راه تشخيص آن ها اندازه گيري چگالي (وزن مخصوص) آن هاست.

ساختار شيميايي: Fe3Al2(Sio4)3

رنگ:قرمز

ضريب شکست:79/1 – 81/1

وزن مخصوص: 95/3-20/4

سختي: 5/7

از منابع آن مي توان به هند،ايتاليا،نروژ،پاکستان،روسيه،سوئد و آمريکا اشاره کرد.

Spessartite garnet ( گارنت اسپسارتیت ) :

رنگ نارنجي روشن گارنت را مي نامند و يکي از کمياب ترين انواع خانواده گارنت است و در ترکيب خود داراي منگنز زيادي است. اگر داراي رنگ نارنجي پر رنگ باشد، آنرا را Mandarin Garnet مي نامند.

ساختار شيميايي :Mn3Al2(SiO4)3

ضريب شکست:795/ 1 – 815/1

وزن مخصوص:12/4 – 20/4

سختي: 5/7

از منابع آن چين، ماداگاسکار، نيجريه ، پاکستان و آمريکا را مي توان نام برد.

Grossular Garnet ( گارنت گروسولار ) :

رنگ نارنجي تا قهوه اي مايل به نارنجي خانواده گارنت نام دارد . رنگ آن ناشي از عناصر آهن و منگنز مي باشد. Hessonite براي سالهاي زيادي در جواهرات به صورت برش خورده و چيدمان هاي مختلف بر روي طلا و نقره استفاده مي شده است.
ساختار شيميايي:Ca3Al2(Si3O4)3
ضريب شکست: 738/1 – 745/1
وزن مخصوص:60/3 -68/3
سختي: 5/7
از منابع آن هم مي توان کانادا،آلمان،ايتاليا،روسيه و سريلانکا را نام برد .

Andradite Garnet ( گارنت آندرادیت ) :

این نوع گارنت در طيف وسيعي از رنگ ها يافت مي شود از سبز ، زرد مايل به سبز، قهوه اي و مشکي.
از منابع آن مي توان به ايتاليا ،مکزيک،آمريکا و سوئيس اشاره کرد.
ساختار شيميايي:Ca3Fe2(SiO4)3
ضريب شکست:89/1- 85/1
وزن مخصوص:70/3 – 10/4
سختي: 5/7

Andradite سبز رنگ، Demantoid ( دمانتوئید ) ناميده مي شود که يکي از کمياب ترين و ارزشمندترين انواع خانواده گارنت با رنگ سبز متنوع است. نام آن ازdutch demant به معني الماس گرفته شده است. زيرا خاصيت نوري آن (fire)بهتر از الماس است.براي اولين بار در کوهستان اورال  ural در روسيه مرکزي يافت شد و با برش برليان به سرعت در ميان مردم و طراحان جواهر و کلکسيونرها محبوبيت يافت.اما بدليل پايين بودن سختي ، براي انگشتر چندان مناسب نيست.از منبع ديگر آن مي توان به ايران ، ايتاليا،روسيه و تاجيکستان اشاره کرد.
ساختار شيميايي:Ca3Fe2(Sio4)3
ضريب شکست:89/1
وزن مخصوص:85/3 – 82/3
سختي: 5/7

Uvarovite garnet ( گارنت یوارویت ) :

اين نوع از خانواده گارنت با رنگ سبز زمردي خود ، يکي از بهترين گونه هاي گارنت است که تنها به رنگ سبز ديده مي شود ، اما با وجود چنين رنگي ،بسيار کمياب بوده و به دليل آنکه کريستالهاي کوچکي ازآن يافت شده که قابل تراش نيستند ، به ندرت در جواهرات استفاده مي شود.
دليل رنگ سبز با کيفيت ان وجود عنصر کروميوم است . نام آن از شخصي به نام count uvarove سياستمداري در روسيه که ثروت و زندگي خود را در اين زمينه صرف کرده است گرفته شده است او اولين شخصي بود که درباره اين نوع از خانواده گارنت تحقيق کرد.
ساختار شيميايي:Ca3Cr2(Sio4)3
وزن مخصوص:77/3
ضريب شکست:87/1
سختي: 5/7
از منابع آن هم بايد به فنلاند،ايتاليا،روسيه،ترکيه،آمريکا و آفريقاي جنوبي اشاره کرد.

گارنت که معمولاً به‌عنوان یکی از کانی‌های معمول سنگ‌های دگرگونی شناخته می‌شود، در سنگ‌های آذرین نیز به‌طور پراکنده یافت می‌شود. مهم‌ترین حضور گارنت در سنگ‌های آذرین، در گرانیت‌های پرآلومین دیده می‌شود، اما در سنگ‌های آتشفشانی نیز گزارش‌های متعددی از وجود گارنت ارائه شده است. طیف سنگ‌شناسی سنگ‌های آتشفشانی محتوی گارنت، از انواع تحت‌اشباع از سیلیس مانند بازالت و فنولیت تا فوق اشباع مانند ریولیت و داسیت متغیر است (جدول 1). معمولاً اولین ﺳﺆالی که هنگام مشاهده گارنت در سنگ‌های آتشفشانی مطرح می‌شود، در خصوص ﻣﻨﺸﺄ آنهاست. گارنت در سنگ‌های آذرین به دو صورت ماگمایی و غیرماگمایی دیده می‌شود. گارنت‌های ماگمایی، محصول تبلور گارنت از ماگما بوده، به‌طوری‌که با ماگما در تعادل هستند و در حقیقت، این گارنت‌ها فنوکریست به‌شمار می‌روند. گروه دیگری از گارنت‌ها، دارای ﻣﻨﺸﺄ غیر ماگمایی یا دگرگونی بوده، با ماگمای در حال تبلور، در تعادل نیستند. در حقیقت، این‌گونه گارنت را می‌توان تفاله ذوب سنگ مادر یا زنوکریست در نظر گرفت. در محدوده مورد مطالعه، برای اولین بار بهاری‌فر (1385) به وجود گارنت در ریولیت‌ها و تراکیت‌ها اشاره نمود، اما از ﻣﻨﺸﺄ آنها بحث نشد و در هاله‌ای از ابهام باقی ماند.