سنگ اسفالریت در کدام کشورها تولید میشود

اسفالریت چیست

اسفالریت(sphalerite) یک ماده معدنی سولفید روی با یک ترکیب شیمیایی (Zn,Fe)S است. اسفالریت سنگ معدنی روی و حاوی آهن است.وقتی آهنش زیاد باشد، رنگ آن تبدیل به سیاه مات می شود.موادی که کیفیت جواهر را دارند مقدار آهنشان کمتر است و در نتیجه بلورهایشان شفاف است.این ماده در سنگ های دگرگونی، آذرین، رسوبی و در بسیاری از نقاط جهان یافت می شود.

اسفالریت رایج ترین ماده معدنی روی و مهم ترین سنگ معدن روی در جهان است. اسفالریت اغلب حاوی اثری از مقادیر جزئی کادمیوم ، ایندیوم ، ژرمانیوم یا گالیم است. این عناصر کمیاب با ارزش هستند و در صورت وجود مقدار کافی آن به عنوان فرآورده های جانبی سودآور قابل بازیابی هستند. مقادیر اندک منگنز و آرسنیک نیز در اسفالریت وجود دارد.

گستردگی جغرافیایی سنگ اسفالریت

ده ها کشور دارای معادنی هستند که اسفالریت را تولید می کنند. تولید کنندگان برتر عبارتند از: استرالیا، بولیوی، کانادا، چین، هند، ایرلند، قزاقستان، مکزیک، پرو، و ایالات متحده. در ایالات متحده، اسفالریت در آلاسکا، آیداهو، میسوری، و تنسی تولید می شود.

خصوصیات جسمی سنگ اسفالریت

اسفالریت (sphalerite) سولفید روی بافرمول شیمیایی (Zn, Fe) S می باشد .ظاهر و خواص اسفالریت متغیر است. این ماده در انواع رنگ ها رخ می دهد، و درخشش آن از فلزی تا شبه فلزی و صمغی تا سخت و درخشان در نوسان می باشد.

گاهی اوقات با درخشش شیشه ای شفاف خواهد بود. رگه اسفالریت سفید تا قهوه ای مایل به زرد و گاهی اوقات با بوی مشخص گوگرد همراه است. گاهی اوقات به رنگ قهوه ای مایل به قرمز در می آید. اسفالریت سختی ۳٫۵ تا ۴ بر روی مقیاس موهس رادارد

یکی از متمایز ترین خواص اسفالریت رخ آن است. این ماده دارای شش جهت رخ کامل با سر رگه هایی است که درخشش صمغی تا سخت و درخشان را نشان می دهند. شناسایی نمونه هایی که این رخ متمایز را نشان می دهند آسان است. متاسفانه، بسیاری از نمونه ها به اندازه ای دانه ریز هستند که مشاهده رخ آن دشوار است.

 

رنگ اسفالریت

اسفالریت(sphalerite) می تواند بی رنگ، زرد، نارنجی، قرمز یا سبز باشد.
بیشتر سنگ های جواهر از زرد کمرنگ تا نارنجی پر رنگ متغیر هستند.
سنگ های دارای رنگ کمرنگ تر بیشتر میزان تجزیه نور را دارند.
به نمونه های قرمز اسفالریت یاقوت سولفید هم می گویند. نمونه های بی رنگ کمیابند.

 

درخشندگی و شفافیت اسفالریت

سنگ های جواهر اسفالریت به ندرت بدون ناسرگی هستند مگر در اندازه های کوچک.
درخشندگی روغنی تا شفاف اسفالریت قابل توجه است.
وقتی سنگ جواهر اسفالریت را خریداری می کنید، نمونه هایی را انتخاب کنید که بیشترین شفافیت را دارند و بالاترین میزان تجزیه نور را نشان میدهند یا به عبارتی در آنها آتش دیده می شود. یکی از ویژگی های شاخص اسفارلیت قدرت تجزیه نور بالای آن است (۰٫۱۵۶)
در واقع تجزیه نور اسفارلیت سه برابر الماس که ۰٫۰۴۴ است، می باشد.

 

برش و شکل اسفالریت

اسفالریت معمولا تراش داده می شود تا درخشندگی اش به نهایت برسد و در اشکال مختلفی مانند هشت وجهی، چند وجهی، مربع، دایره و اشکال متعددی همچون بیضی، گلابی و کوژ دیده می شود.
اسفالریت سنگی است که برش آن دقت زیادی می خواهد زیرا نرم است و شکاف پذیری اش در شش جهت رخ می دهد.

 

آماده سازی اسفالریت

اسفالریت ترکیبی نیز وجود دارد. با این حال اسفالریت طبیعی در دسترس است.

پیدایش:

اسفالریت مهمترین سنگ معدنی روی است. همراه با گالن پیدا می‌شود. در رگه‌های هیدروترمالی به صورت جزئی یافت می‌شود. همچنین در سنگهای آذرین و نهشته‌های دگرگونی مجاورتی نیز دیده می‌شود، اغلب منشاء گرمایی دارد.

كاربرد:

مهمترین كانی روی است. مهمترین مصرف آن در ساختن آهن گالوانیزه است. برای ساختن آلیاژ برنج در باتریهای الكتریكی و ساختن ورقه‌های روی كاربرد دارد. در صنایع نقاشی و در تهیه پرده‌های فلوئورسانی نیز مصرف دارد. كلرید روی به عنوان نگهدارنده چوب نیز به كار می‌رود. در ساختن آكومولاتورها و در آتش نشانهای خودكار نیز كاربرد دارد.

 

 

سنگ های جواهر مشابه یا مرتبط با اسفالریت

اسفالریت(sphalerite) گاهی به جای بریل زرد، کاسی تریت، شیلیت، سینهالیت، توپاز، تورمالین، ایدوکراز، زرگون و الماس بی رنگ اشتباه گرفته می شود.
اسفالریت به دلیل وجود مواد معدنی وورتزیت و ماتارایت سه وجهی است.
این یعنی تمام این سه ماده ترکیب شیمیایی مشابهی دارند اما شکل بلورهایشان با هم فرق می کند.

سنگ های جواهر اسفالریت مشهور

در حراج علم و طبیعت Heritage در اکتبر ۲۰۱۳، نمونه ۵ اینچی اسفالریت بنفش با بلور های کلسیت به ارزش ۱۲۵ هزار دلار فروش رفت.
جوئل آرتور روزنتال جواهراتی با ظرافت بسیار به شکل گل طراحی کرده که در آن از اسفالریت در کنار سایر سنگ ها استفاده شده است.

 

نگهداری و تمیز کردن سنگ جواهر اسفالریت

اسفالریت (sphalerite)سنگ جواهر نسبتا نرمی است، پس باید بسیار مراقب بود که اسیب نبیند.
از آنجا که گردوغبار خانگی حاوی کوارتز با میزان سختی ۷ روی مقیاس Mohs است این گردو غبار خیلی راحت روی جواهر خراش ایجاد می کنند.
بهترین روش برای تمیز کردن سنگ جواهر اسفالریت استفاده از آب و صابون و یک پارچه نرم است. به خوبی باقیمانده صابون را پاک کنید.
اسفالریت را در معرض مواد شیمیایی خانگی یا حرارت شدید قرار ندهید.
مثل خیلی از سنگ های جواهر شوینده های فراصوتی و بخارشو توصیه نمی شوند.

اسفالریت خیلی زود در تماس با مواد دیگر خراشیده می شود پس بهتر است جدا از سایر جواهرات نگهداری شود.
بهتر است لای پارچه ای نرم پیچیده شده و داخل جعبه جواهر نگهداری شود.