زمرد به چه معناست؟
کلمه زمرد Emerald مترادف رنگ سبز است.رنگ سبز با شکوه زمرد، عشق به طبیعت را تجلی می‌بخشد. این گوهر زیبا كه همرنگ طبیعت و رنگ زندگی است برای ما ایرانیان جلال و جلوه‌ای خاص دارد.
بررسی سختی و مشخصات دیگر زمرد
رنگ سبز زمرد در مقابل نور طبیعی و نور مصنوعی و یا حرارت تغییر نمیکند و به نسبت پایدار میباشد به طوری که تنها در گرمای ۷۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد و حرارت‌های بالاتر رنگ زمرد تغییر پذیر است.سیستم کریستالی زمرد هگزاگونال بوده و سختی آن بین ۸-۷٫۵ است. بنابراین از کوارتز سخت تر است. وزن مخصوص زمرد ۷۸/۲-۶۸/۲ بوده و خاصیت فلورسنس ندارد. کریستالهای زمرد ناخالصی‌های متعددی از قبیل گاز، مایعات و حباب دارند كه هر چه این ناخالصی‌ها بیشتر باشد، مات و کدرتر خواهد بود.
بررسی ناخالصی های زمرد
یكی از راه‌های تشخیص زمرد اصل از زمرد بدلی و ساختگی ،همین ناخالصی‌هاست.اولین معدن زمرد در عصر باستان و در جنوب مصر كشف شده كه در مقایسه با زمردهای امروزی كیفیت پایین تری داشته است. امروزه مهم ترین معدن زمرد جهان در كشور كلمبیا قرار دارد كه پیش از قرن شانزدهم به وسیله بومیان اینكا استخراج می شده است. یكی از معادنی كه زمرد مرغوب با كیفیت عالی از آن استخراج می شود معدن موزو Muzo است كه زمرد شفاف با رنگ سبز سیر دارد. دیگر معدن معروف زمرد در كلمبیا، چیور Chiver است كه استخراج از آن چند قرن است ادامه دارد.زمردهای مرغوب دیگری نیز در کشورهای زامبیا، برزیل، زیمباوه، ماداگاسکار، پاکستان، هندوستان، افغانستان و روسیه یافت می‌شوند که در میان این کشورها زامبیا، برزیل و زیمباوه از شهرت بالایی در تجارت بین‌المللی زمردهای مرغوب برخوردارند. رنگ زمرد این کشورهای اخیر تیره تر از انواع کلمبیایی بوده و ته رنگ آبی دارند.
زمردهای کلمبیا
امروزه بهترین زمرد با كیفیت خوب كه در ساخت جواهرات از آن استفاده می شود زمرد كلمبیاست كه طرفدار و خواهان بسیاری دارد. همین ویژگی باعث شده كه زمردهایی مصنوعی با كیفیت مشابه تولید شوند و به جای زمرد اصل به فروش برسند.
در توضیحات پایین چند نوع زمرد مصنوعی معروف را به شما معرفی میکنیم:
الف) زمرد چتم Chatam که به وسیله كارخانه ای با همین نام با روش حرارتی و نیز همجوشی زمرد ساخته میشود.
ب) زمرد ژیلسون Gilson كه به روش حرارتی و آزمایشگاهی تولید میشود.
ج) زمرد لش‌لایتنر Lechleitner که در این روش یک لایه نازک از زمرد روی یك بریل زینتر و همجوش می شود.
بهترین كلكسیون زمرد دنیا از نظر تعداد، رنگ، اندازه و تراش در بانك مركزی كشور كلمبیا قرار دارد. در موزه‌های علوم طبیعی لندن و نیویورك، در بانك مركزی روسیه و نیز در كشور اتریش زمردهای معروف و مشهوری وجود دارد. به علاوه ، یكی از بزرگ ترین مجموعه های زمرد تراش داده شدهِ دنیا در بانك مركزی ایران نگهداری می شود كه جزو جواهرات ملی كشور ماست. بزرگترین سنگ قیمتی جهان یک زمرد سبز بزرگ است به نام هدیه خدا که حدود ۵۷۵۰۰ قیرات معادل ۱۱ کیلوگرم وزن دارد و مالک آن مردی کانادایی به اسم ریگان رینی میباشد. این زمرد شبیه یک هندوانه بزرگ است و بیش از یک میلیون دلار روی آن قیمت گذاشته شده است.
برخی از بزرگترین زمردها
بزرگترین سنگ راف زمرد جهان با وزن ۲۲ هزار قیراط معادل ۱۱ کیلوگرم اولین بار در نمایشگاه بین المللی مواد معدنی کلمبیا به نمایش عموم گذاشته شد. این زمرد راف ۱۲ سال پیش در کلمبیا کشف شده و تاکنون هیچ قیمتی برای آن تعیین نگردیده است.به گفته مسئولان نمایشگاه، این سنگ بسیار منحصر به فرد است و پیدا کردن گونه دیگری از آن امری غیر ممکن به نظر می‌رسد.
شرکت جواهرسازي شيلز اخيراً عينک گران قيمتي را طراحي کرده که شيشه آن از سنگ گرانبهاي زمرد ساخته شده است. زمرد از جمله سنگهایی است که به عنوان محافظي عالي در برابر اشعه يو وي محسوب مي‌شود.این شرکت جواهر سازي با اقتباس از نرون امپراطور رم که تماشاي مسابقات گلادياتورها را از طريق سنگ زمرد نگاه مي‌کرد، اين عينک را ساخته است. جنس قاب عينک زمرد از طلا میباشد.
یکی از نادر ترین زمردهای خطی جهان زمرد مغول Mogul میباشد .تاریخ حکاکی این زمرد خطی زیبا ۱۱۰۷ هجری قمری میباشد و بر روی آن صلوات حضرت فاطمه(س) حکاکی شده است این تکه زمرد زیبا در حراج سال ۲۰۰۱ کریستی به یک ناشناس و به قیمت ۲ میلیون و دویست هزار دلار فروخته شده و پس از این تاریخ دیگر از آن خبر یا عکسی منتشر نشده است.
زمرد هوکر که در قرن ۱۶ استخراج شد و به مجموعه جواهرات آخرین پادشاه عثمانی ،سلطان عبدالحمید دوم تعلق داشت اما در نهایت در سال ۱۹۷۷ توسط خانمی به نام جانت هوکر خریداری شده و به موزه اسمیت سونیان در امریکا هدیه شد.
روش های نگهداری از سنگ زمرد
زمرد با آن كه سختی بالایی دارد، گوهری بسیار ترد و شكننده است و نگهداری ویژه می‌خواهد. در مقابل اسیدها مقاوم است و با مواد شوینده مثل آب گرم و صابون مشكل خاصی ندارد. اما در مقابل حرارت امكان ترك خوردن آن وجود دارد. بنابراین باید هنگام حرارت دادن و یا سوار كردن نگین بایست دقت كرد. جواهر فروشان بسیاری از زمرد ها را برای اصلاح رنگ یا پـُر كردن شیارها چرب می كنند. این روغن به مرور زمان و یا با حرارت خشك می شود و ممكن است بعضی نقاط زمرد بر اثر شست و شو حالت سفیدی یا سفیدك پیدا كند كه می توان آن را دوباره به وسیله یك قلم و كمی پنبه آغشته روغن زیتون اصلاح و شفاف كرد. همان طور كه اشاره شد، زمرد گوهری شكننده است. بنابراین هنگام جا به جا كردن آن باید نهایت دقت را داشت؛ زیرا اگر روی سنگ بیفتد ممكن است خرد شود. زمرد گونه‌ای بریل و از سنگهای گران‌بها است. این سنگ که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل شده در سنگهای پگماتیت یافت میشود.معمولا در خرید و فروش زمرد از گریدها و طبقه بندیهای خاصی استفاده میشود.
ترکیبات شیمیایی زمرد
از نظر ترکیب شیمیایی و کانی شناسی، زمرد با فرمول Be۳Al۲(SiO۳)۶ از بریلیوم، آلومینیوم و سیلیکات تشکیل شده است و به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیدور طلایی به خانواده بزرگ بریل تعلق دارد.بریل در حالت خالص بی‌رنگ است ولی اضافه شدن مقدار کمی کروم و وانادیوم،رنگ سبز زیبای زمرد را در آن ایجاد می‌کند.
فرمول شیمیایی زمرد : (Al۲Be۳ (Si۶O۸
سختی زمرد : هشت الی هفت ونیم
اندازه شفافیت زمرد : شفاف تا نیمه‌شفاف
چگالی زمرد : ۲.۶۶ تا ۲.۹۲ گرم بر سانتی متر مکعب
رنگ زمرد : زرد طلایی، زرد مایل به سبز، زرد صورتی، سبز زمردی، سفید و بی‌رنگ
جلا : شیشه ای – مات
محل پیدایش : اتریش ، نروژ ، روسیه مصر ، کلمبیا ، زیمبابوه ، آفریقای جنوبی ,موزامبیک ، تانزانیا ، برزیل ، افغانستان ، استرالیا ، زامبیا و امریکا
سنگ هایی که میتواند از لحاظ ظاهری با زمرد شباهت داشته باشد: فلوریت،اکتینولیت
