اكتينوليت( Actinolite)
اكتينوليت وسنگ جواهر نفريت عناصر مشابهي رادر بر دارند اما چون اكتينوليت كمتر جذاب است و از طرفي بريدن و جلا دادن آن مشكل است، از ارزش كمتري بر خوردار ميباشد.اكتينوليت معمولا”درشيست هاي حاصل از دگرگوني بازالت، دياباز و يا سنگ هاي رسوبي آواري ديده مي شود وهمچنين گاهي در برخي از انواع سنگ هاي آذرين ديده شده است.
منابع اكتينوليت:
اين كاني عمدتا در مناطقي نظير : انگلستان، كلمبيا، كانادا، نيوزلند، روسيه، آلاسكا و در ايا لت هاي كاليفرنيا، پينسلوانيا و ويرجينياي آمريكا يافت ميشود.
خصوصيات:
اين كاني به رنگ سبز، سياه ويا تركيب هر دو آنها ديده مي شود، رنگ واقعي اكتينوليت به سه عامل مقدارآهن درنمونه، جهت نوري كه باعث درخشندگي آن ميشود و همچنين زاويه نور منعكس شده از آن بستگي دارد. مفهوم اين تغييرات رنگ به عنوان چند رنگي (پلي كروئيسم ) شناخته شده است .
اكتينوليت داراي فرمول همسان با جواهر سنگ نفريت Ca2(Mg,Fe2+)5Si8O22(OH)2 است. به دليل اينكه كريستالهاي آن كمتر فشرده و متراكم هستند، گرانبها نميباشد. بنا بر اين كمتر جذاب به نظر مي رسد و برش و جلا دادن آن به دليل غير متراكم بودن بلورهاي اين كاني، مشكل وسخت است.
سري هاي اكتينوليت –ترموليت:
مقدار منيزيم وآهن دراكتينوليت ممكن است از يك نمونه به نمونه ديگر متفاوت باشد اين موضوع به وضعيت اتم ها مربوط مي شود. وقتي مقدار آهن از يك حد معين افزايش يابد، ساختن اين كاني متوقف و در عوض ترموليت_ Tremolite تشكيل مي شود. بنابراين، اكتينوليت و ترموليت يك سري محلولهاي جامد را تشكيل ميدهند. اكتينوليت در ضمن يك كاني آمفيبول نيز هست: يك گروه مهم از سيليكات هاي آبدار كه به طور گسترده درسنگ هاي آذرين و دگرگون شده يافت ميشود. كاني هاي آبدار داراي آب (هيدروژن واكسيژن ) هستند حتي اگر آب را بصورت مايع با خود حمل نكنند.
بيشتر كانيها يك منطقه مخصوص به خود دارند كه نمونه هاي كلاسيك آن كاني را شامل مي شود. مقطع تيپ اكتينوليت جمهوري چك است .
نفريت
نوع متراكم وسخت اكتينوليت را نفريت مي گويند. نفريت يكي از دو منشاء اصلي سنگ يشم است. ديگري ژادئيت_ Jadeite است . نام آن از كلمه يوناني “نفروز” به معني كليه گرفته شده است. زيرا اين سنگ گران بها درهنگام ميان سالي به دليل اختلال و بي نظمي از كليه دفع مي شود.
پرتوهای سبز اکتینولیت
“Actis” در یونانی به معنای “اشعه” است ، بنابراین اکتینولیت به معنی “سنگ تابشی” است. نام زیبایی که در سال 1794 توسط ریچارد کروان ایرلندی به این ماده معدنی داده شده است ، تمام خصوصیات خارجی سنگ را نشان نمی دهد. در بیشتر موارد ، اکتینولیت واقعاً شبیه یک پرتوی متحجر از اشعه است – علاوه بر این ، پرتوهای سبز – اما به همین دلیل آمفیبول ها وجود دارد تا متخصصان را گیج کند …اکتینولیت لزوماً سبز نیست و هر ماده معدنی مات نیست. در بعضی از مناطق (تانزانیا ، هند) اکتینولیت هایی با کیفیت و اندازه عالی برای ساخت درج های جواهرات وجود دارد.
و در عین حال ، درخشندگی اکتینولیت مهمترین آن است ویژگی متمایز! تزئینات داخلی ساخته شده از سنگ سبز زیبا با پرتوهای متعدد رگه در همه تغییرات ممکن زیبایی ظاهری یک کریستال سوزنی را به سمت بیرون بازی می کند. به خصوص در گوهرشناسی نفریت ارزش دارد.
همچنین اکتینولیت های ریزدانه ای با رشته های غیر قابل تشخیص وجود دارد. چنین سنگهایی با رنگ سبز چمن دار (ترجیحاً) ، سبز قهوه ای ، سبز مایل به آبی ، رنگ قهوه ای و شفافیت مشخص می شوند. بهترین آکتینولیت های این نوع smaragdites نامیده می شوند و از جمله در بازار جواهرات از ارزش بالایی برخوردار هستند.