نحوه تشکیل سنگ آیولیت ها به چه صورت است؟

خصوصیات و فاکتورهای تعیین کیفیت آیولیت

آیولیت دارای خصوصیات ویژه ای از نظر سختی و رنگ و چندرنگ نمایی مطابق جدول زیر است.

در تعیین قیمت آیولیت فاکتورهای رنگ و تراش و پاکی اهمیت ویژه ای دارند. در بحث وزن، محدوده برای یک آیولیت تراش خورده از 1 تا 10 قیراط است. آیولیت های باکیفیت بالای 5 قیراط کمیاب هستند.

رنگ و پلئوکریسم (چند رنگ نمایی)

پلئوکریسم (چند رنگ نمایی) قوی آیولیت باعث می شود که تراش آن برای بهترین رنگ دشوار باشد. این به نوبه خود همچنان چالش‌هایی را برای تولیدکنندگان و فروشندگانی که علاقه‌مند به تبلیغ این گوهر جذاب و در عین حال مشکل‌ساز به‌عنوان جایگزینی مقرون‌به‌صرفه سنگ جواهری آبی رنگ هستند، ایجاد می‌کند.این سیلیکات آلومینیوم، آهن و منیزیم دارای دو ویژگی متمایز است: آبی تا آبی مایل به بنفش زیبا که از آهن گرفته شده و چند رنگ‌نمایی که براحتی قابل مشاهده است. رنگهای پلئوکریسم آن با رنگ بدنه آن متفاوت است. آیولیت هایی که به رنگ بنفش به نظر می رسند، رنگ های بنفش روشن، بنفش تیره و رنگ های پلئوکروییک زردقهوه ای را نشان می دهند.

آیولیت های مایل به آبی رنگ های بی رنگ تا زرد، آبی-خاکستری و بنفش تیره پلئوکروییک را نشان می دهند. بنابراین، از برخی زوایای یک آیولیت مایل به آبی در واقع می تواند کاملاً بی رنگ یا زرد به نظر برسد و یک آیولیت مایل به بنفش می تواند قهوه ای به نظر برسد.

پاکی

آیولیت با اینکلوژنهای نسبتاً کمی معمولاً شفاف است. آن را می توان در همه اشکالی تراش داد ، حتی به جهت دستیابی به جلوه هایی زیبا آنرا کاروینگ کرد.آیولیت می تواند حاوی اینکلوژن هایی باشد که باعث ایجاد پدیده های مختلف می شود. گاهی اوقات، آیولیت هایی با اینکلوژنهای های بلند، موازی و لوله ای پیدا می شود. هنگامی که برش به درستی جهت گیری شود، این سنگ ها پدیده چشم گربه ای تولید می کنند.

تراش

از آنجایی که ایولیت معمولاً شفاف و با اینکلوژن های نسبتاً کمی است ، معمولاً به صورت فست تراشیده می شوند، با این حال در کیفیت های پایین تر می توان آنها را به شکل دامله یا کاروینگ و مهره تراش داد. در اینکلوژنها با جهت گیری مناسب در تراش دامله می توانند باعث پدیده چشم گربه (شاتویانسی) و اونتورسنسی شود. اگر اینکلوژنها در امتداد سه جهت در 120 درجه باشند، نور در امتداد یک خط در هر یک از این جهت ها منعکس می شود تا یک الگوی بازتابی ستاره ای شکل از نور ایجاد کند. به این اثر آستریزم یا ستاره سانی می گویند.

آیولیت در مقیاس سختی موهس (Mohs) در رنج 7 تا 7.5 است، اما با توجه به اینکه در یک جهت رخ مشخصی دارد، سفتی آن بد نیست. این امر باعث می شود که آیولیت در هنگام قرار گرفتن در یک انگشتر یا محیطی که در معرض سایش یا ضربه معمول قرار گیرد، در برابر شکستگی آسیب پذیر باشد.

بهسازی

بر خلاف تانزانیت، آیولیت به ندرت بهسازی می شود. آیولیت باکیفیت با رنگ های آبی و بنفش زیبای خود به طور طبیعی یافت می شود. برای کسانی که دوست دارند سنگ آبی شان بدون بهسازی باشد، آیولیت نسبت به یک توپاز آبی یا یک یاقوت کبود بهسازی شده ، می تواند گزینه بهتری باشد.

البته همه آیولیت ها رنگ اعلی را نشان نمی دهند. برخی از راف های گوهری ممکن است خاکستری یا تقریباً بی رنگ به نظر برسند. اگر تجارت می توانست این آیولیت های کمتر مطلوب را برای تولید رنگ بهتر و قابل فروش تر بهسازی کند، این کار را انجام می داد. با این حال، شیمی آیولیت این اجازه را نمی دهد. جالب اینجاست که تصور می‌شود آبی پررنگ برخی از آیولیت ‌ها همان علت (انتقال بار آهن-تیتانیوم) را دارد که آبی موجود در یاقوت کبود است. با این حال، بر خلاف یاقوت کبود، آیولیت را نمی توان برای تشدید رنگ آبی خود تحت فرآیند بهسازی حرارتی قرار داد، زیرا نقطه ذوب پایین آن ، دمای بالایی را که کوراندوم به طور معمول در معرض آن قرار می گیرد، تحمل نمی کند.

نحوه تشکیل

اکثر کوردیریت ها در طی دگرگونی منطقه ای شیل ها و سایر سنگ های رسی شکل می گیرند. هنگامی که در این شرایط تشکیل می شود، در شیست و گنیس یافت می شوند. کمتر در طول دگرگونی تماسی شکل می گیرد و در هورنفلس یافت می شوند. کوردیریت همچنین به عنوان یک کانی جز فرعی در سنگهای آذرین گرانیتی و در پگماتیت ها یافت می شود. هنگامی که کریستال های کوردیریت فرصت رشد بدون انسداد را داشته باشند، می توانند بلورهای منشوری کوتاه با مقطع مستطیلی را تشکیل دهند.

در سنگ های دگرگونی، آیولیت اغلب همراه با سیلیمانیت، کیانیت، آندالوزیت و اسپینل یافت می شود. بیشتر آیولیت های با کیفیت گوهری از رسوبات پلاسر تولید می شود، جایی که در ارتباط با گوهرهای دیگر وجود دارد. هنگامی که در معرض هوازدگی قرار می گیرد، کوردیریت به میکا و کلریت تغییر می کند.

معادن آیولیت

از آنجایی که ایولیت نسبتاً سخت است، اغلب در ذخایر رسوبی یافت می شود. علاوه بر سنگ‌های قیمتی سریلانکا، آیولیت در مناطق مختلفی از آفریقا از جمله کنیا و مرکز تانزانیا وجود دارد. سایر کشورهای منبع ایولیت عبارتند از ایالت‌های جنوبی هند، برزیل و نروژ. ذخایر قابل توجهی از آیولیت در سال 1994 در ماداگاسکار کشف شد.

آیولیت هنوز نتوانسته است مانند تانزانیت در دهه های 1970 و 1980 ، خرده فروشان را جذب خود کند.
کارشناسان بر این باورند که طراحان و خرده‌فروشان جواهرات هنوز عرضه کافی از آیولیت با کیفیت خوب و یکنواخت را مشاهده نکرده‌اند تا بتوانند در سفارشات خود انتخاب گسترده و ریزبینانه‌تری از مواد اولیه برای کارگاه‌ها و فروشگاه‌های خود اطمینان داشته باشند.