ابسیدیان چیست؟
آبسیدین یا شیشهٔ آتشفشانی، سنگی غنی از سیلیکات است که بافت شیشه ای سیاه رنگی دارد و از سرد شدن سریع ماگما به وجود می آید. اگرچه این سنگ ترکیب شیمیایی دقیقی ندارد اما سنگی است که بیش از ۷۰ درصد سیلیس دارد. بشر در دوران سنگ از ابسیدین تراش داده شده به عنوان ابزار استفاده می‌کرده‌است و امروزه از آن به عنوان ماده خام صنایع استفاده می‌کند.
امروزه از ابسیدین به عنوان چاقوی جراحی استفاده میشود، زیرا از هر چاقوی فلزی تیزتر است و ناهمواری ندارد. در گذشته مردم فکر می‌کردند ابسیدین راهی به جهانی دیگر است.
ابسیدین از چه چیزی شکل گرفته است؟
با اینکه ابسیدین معمولاً سنگی است بیرونی (یعنی سنگی که در سطح پوسته زمین جامد می گردد) اما در گستره ای ازمحیط های خنک کننده نیز که در ادامه ذکر گردیده اند شکل می گیرد.
– در امتداد حاشیه های سیال ماگمایی (بیرونی)
– در امتداد حاشیه های گنبد آتشفشانی (بیرونی)
– پیرامون لبه های یک سیل یا یک دایک (درونی)
– جاهایی که ماگما با آب تماس پیدا می کند (بیرونی)
– جاهایی که ماگما خنگ می شود درحالیکه در هوا می باشد (بیرونی)
ویژگی های سنگ ابسیدین چیست؟
سنگ Obsidian دارای رنگ سیاه وبراق شیشه ای است.
این سنگ می تواند رنگ هایی مانند خاکستری ، سبز ، سیاه ، قهوه ای ، قرمز ، آبی و طلایی را داشته باشد.
متداول ترین نوع سنگObsidian ، ابسیدین با لکه های سفید مانند برف دانه است.
مشخصات کانی شناسی و گوهر شناسی ابسیدین
رنگ: سیاه، سبز تیره، قهوه ای تیره، آبی
شفافیت: شفاف، نیمه شفاف، مات
وزن مخصوص: 2.35 تا 2.75
سختی: 5 تا 5.5
جلا: شیشه ای
رنگ خاکه: سفید
سطح شکستگی: صدفی بزرگ و تیز
رخ: ندارد
رده بندی: شبه کانی ها(مینرالوئیدها)
ضریب شکست نوری: 1.45 تا 1.550
شکست دوگانه: ندارد
سیستم تبلور: آمورف
آنالیز شیمیایی: اکسید سیلیسیم 35-80% به علاوه کمی آب و یونهای مگنتیت، هماتیت، اکسید منیزیوم
فرمول شیمیایی ( با تداخلات یونی زیاد):
SiO2
ابسیدین چه رنگی است؟
با اینکه مشکی، معمول ترین رنگ ابسیدین است ولی این ماده می تواند به رنگ های قهوه ای، خرمایی یا سبز نیز باشد. به ندرت ابسیدین های آبی، قرمز، نارنجی و یا زرد رنگ نیز یافت می گردند. تصور می گردد که این رنگ ها به واسطه وجود عناصر کمیاب یا درونگیرها ایجاد می گردند.
گاهاً دو رنگ ابسیدین با یکدیگر در یک نمونه پیچ می خورند. معمول ترین ترکیب رنگ، مشکی و قهوه ای است که در هم پیچ خورده و “ابسیدین ماهونی” ( mahogany obsidian) را شکل می دهند.
به عنوان یک “شیشه” ابسیدین از نظر شیمیایی ناپایداراست. با گذر زمان برخی از ابسیدین ها شروع به تبلور می نمایند. این فرآیند در سنگ ها بصورتی یکدست رخ نمی دهد بلکه در قسمت های گوناگونی از سنگ شروع می شود. فرآیند تبلور در این قسمت ها، خوشه های شعاعی از بلورهای کریستوبالیت سفید و خاکستری را درون ابسیدین ایجاد می نماید. چنین ابسیدین هایی پس از برش خوردن و صیقل کاری تحت عنوان “ابسیدن دانه برفی” شناخته می شوند.
به ندرت ابسیدین برقی رنگین کمانی یا فلزی دارد. چنین برقی به واسطه بازتاب نور از درونگیرهای بسیار ریزی که بلورهای کانی، آوارهای سنگی یا گاز هستند ایجاد می گردد. این نمونه های رنگین بر مبنای رنگ برق یا رنگین کمان سانی خود تحت عنوان “ابسیدین رنگین کمانی”، “ابسیدین طلایی” یا “ابسیدین نقره ای” شناخته می شوند. چنین نمونه های جهت ساخت جواهرات بسیار مطلوبند.
مراقبت از ابسیدیان
اوبسیدین به حرارت حساس می باشد و به راحتی خرد میگردد، همچنین حرارت زیاد موچب ذوب شدن ابسیدین می گردد. به نور مقاوم است و در مقابل اسید هیدروفلوریک جساس می باشد. ابسیدین باید از ضربه دور نگه داشته شود.
نحوه پاکسازی ابسیدیان
اولتراسون، آب سرد و صابون
