سنگ مرجان چیست و چگونه تشکیل میشود؟
مرجان ماهیتی با منشا آلی دارد که از ترشح مواد آهکی از جنس کربنات کلسیم توسط تشکل بیولوژیکی از میلیون ها آبزی خیلی کوچک نرم تن به نام پولیپ (Polyp) بوجود می آید. این جانوران متصل به هم همزمان که رشد میکنند در طی زمان های بسیار طولانی شاخه های پیچیده و ساختار اسکلتی همانند کاخی سخت زیر خود ساخته و کلنی هایی متشکل از پولیپ به شکل تپه های دریایی و یا صخره های مرجانی را بوجود می آورند.
قسمت بیشتر سنگ مرجان در حقیقت مواد اسکلت مرده است و قسمت زنده آن فقط یک لایه نازک روی سطح خود میباشد. مرجان های سالم و زنده معمولا رنگی هستند. این رنگها میتوانند شامل سفید، زرد، قرمز، نارنجی، برنزی و سبز باشد. سرعت تشکیل مرجانها بسیار کند پیش میرود و در سال فقط یک میلیمتر به اندازه آنها اضافه می شود. 10 تا 20 سال زمان میبرد تا حیات یک مرجان بازیابی شود.
| جدول خصوصیات سنگ مرجان | |
|---|---|
| ترکیب شیمیایی | CaCO3 -Mostly Calcium Carbonate |
| رنگ | سفید، قرمز، نارنجی، صورتی، خاکستری، سیاه |
| رنگ خاکه | سفید |
| شفافیت | مات تا اوپاک |
| کلیواژ | صدفی شکل |
| جلا | شیشه ای، روغنی |
| ضریب شکست نور | 1.65 – 1.48 |
| شکست دوگانه | 0.172 |
| سختی موهس | 4 – 3 |
| وزن مخصوص | 2.7 – 2.6 |
| سیستم کریستالی | هگزاگونال ، بدون شکل با بلورهای میکروسکوپی |
| فلورسانس | ندارد |
بهترین نوع سنگ مرجان قرمز با کیفیت جواهری کدام است؟
در گذشته در اروپا از مرجان قرمز رنگ استفاده و بهترین رنگ مرجان قرمز را “روبروم کورالیوم (Corallium rubrum)” میخواندند که بسیار محبوب، نوع جواهری ارزشمند و در بازار با نام مرجان اصیل “noble coral” نیز شناخته شده است. کورالیوم ها اغلب از مدیترانه وارد میشد. در سال های اخیر چندین نوع مرجان از اقیانوس ها و مناطق مختلفی از جهان وارد میشود. کورالیوم ها همانند شاخه های درخت در کلنی ها زندگی میکنند.
رنگ آنها از سفید تا سایه های صورتی، سرخ روشن مانند ماهی سالمون، قرمز خونی و عمیق است. آنها در دریای مدیترانه، ژاپن، چین و برخی دیگر مناطق اقیانوس یافت میشوند. بهترین نوع گوهر مرجان در ارتفاع 100 تا 160 فوتی یافت میشود. کمیاب شدن و از بین رفتن بسترهای مرجانی کورالیوم سبب افزایش قیمت آنها شده است. بهمین دلیل سایتس (CITES)؛ کنوانسیون بین المللی تجاری در حافظت از جانوران و گیاهان در معرض خطر، قوانینی در جهت تنظیم مقدار برداشت و یا مجوز صادر کردن آنها ایجاد کرده است. هرچند در عمل بازار راه خودش را طی میکند.
سنگهای مرجان تقلبی، بهسازی شده
به طور گسترده تا کنون از مواد مختلفی نظیر پلاستیک، شیشه، شاخ، سرامیک، کامپوزیت، مواد پلیمری و اپوکسی و پوسته های صدف رنگ شده جهت ساخت شبهه سنگ مرجان استفاده شده است. به تازگی محققان GIA دریافتند که از مواد اورگانیک استخوان طبیعی و رنگ به صورت همزمان در جهت ساخت نگین های کابوشن مرجان تولید شده است. استفاده از استخوان در جواهرات به همراه رنگ کردن آنها از زمان باستان در جواهرسازی کاربرد داشته است. احتمالا ریسه های ارزان قیمت سنگ مرجان قرمز بسیار تند را در بازار به وفور دیده اید. امروزه این گوهر را با انواع روش های رنگ دهی مانند رزین ها و نفوذ رنگ به درون حفرات آن بهسازی میکنند.
تراش
سنگ مرجان به صورت خام دارای جلایی مات و کدر است ولی پس از پولیش دادن براق میشود. گاهی آنها را با روغن یا دیگر مواد بهسازی میکنند تا راحت تر صیقل داده و صاف تر و براق تر شوند. به طور کلی اغلب با وسایل ابتدایی مانند چاقو، سوهان و یا اره اشکال مختلفی از این گوهر را ساخته و یا با مته سوراخ میکنند. به عنوان نگین اغلب آن را به صورت گنبدی یا کابوشن میتراشند. از سنگ مرجان در انواع دستبند، گردنبند، اشیا کلکسیونی کوچک و یا در زیورآلات استفاده میشود. لازم است بدانید که در نگهداری از جواهرآلات سنگ مرجان باید نهایت دقت را به خرج داده و این گوهرها نسبت به اسید، حرارت و گرما، فشار و ضربه آسیب پذیرند و حتی ممکن است چنانچه طولانی مدت در معرض آفتاب قرار بگیرند رنگشان کمرنگ شود. به علت سختی پایین سنگ مرجان احتمال خش پذیر بودن آنها در کنار سنگهایی مانند عقیق یا کوارتز یا اجسام فلزی که سخت تر از مرجان هستند وجود دارد. پس حتما این گوهر را جدا از سنگهای سخت تر قرار دهید. برای پاک کردن آنها میتوانید از پارچه منعطف و آب ولرم استفاده کنید و سپس گوهر را در جعبه جواهر خود قرار دهید.
رنگ سنگ مرجان
مرجان های گرانبها معمولا دارای طیف وسیعی از رنگ های قرمز مایل به صورتی، از جمله قرمز روشن تا رنگ ماهی سالمون (مرجان مامو)
و قرمز متوسط (مرجان ساردگنا) تا قرمز تیره اقیانوسی (مرجان مورو) هستند؛ رنگ مرجان ها پس از تشکیل شدن به مرور زمان، محو و کم رنگ می شود.
مرجان نوبل دارای مطلوبترین و یکنواخت ترین رنگ است، اما اغلب می تواند رگه ها و یا نقاط سفید تا قرمز مایل به صورتی نیز داشته باشد؛
به ویژه مرجان پوست فرشته ای.
مرجان های گرانبها می توانند در رنگ های دیگر مانند طلایی، سفید، سیاه و آبی نیز یافت شوند.
مرجان های طلایی هاوایی به دلیل داشتن ویژگی اثر چشم گربه ای، بسیار مطلوب و در عین حال بسیار نادر هستند.
مرجان سیاه و آبی اغلب برای جواهرات استفاده نمی شوند زیرا قوانین و مقررات خاصی برای تجارت آنها وجود دارد.
وضوح و درخشندگی سنگ مرجان
مرجان گرانبها معمولا نیمه شفاف تا مات و دارای یک ظاهر طبیعی و ملایم است.مرجان جلا داده شده، جذابیت شیشه ای دارد.
مرجان ابتدا با ماسه سنگ و سنگ سنباده پولیش داده می شود و سپس با چرخ های تراشکاری، جلا داده می شود.
