رودونیت (Rhodonite)
رودونیت سنگ جواهر صورتی رنگ تا قرمز تیره با ناسرگی های رگه ای سیاه رنگ است.
در واقع این سنگ سیلیکات منگنز و عضوی از گروه پیروکسینوید مواد معدنی است.
منگنز تا حدودی با آهن، مگنزیم، کلسیم و گاهی زینک در مقدارهای بالا جایگزین شده است.
نوع قهوه ای مایل به خاکستری این سنگ حاوی 20% کلسیم اکسید است که باستامیت نامیده می شود در حالیکه فولریت گونه ای حاوی 7% زینک اکسید است.
ریشه نام سنگ رودونیت
رودونیت نامش را از کلمه یونانی rhodon به معنی رز رنگی گرفته و این رنگ زیبا و درخشش شیشه ای باعث شده که برای وسایل تزئینی بکار رود.
خاتم کاری با استفاده از رودونیت در مترو مسکو و ایستگاه مایاکووسکایا در میان سال های 1935 و 1938 بکار رفته و بیش از 80 متر مربع از قالب های رودونیت استفاده شده است.
در سال 1979 رودونیت سنگ جواهر رسمی ماساچوست اعلام شد زیرا آنرا زیباترین ماده ای می دانند که تا بحال در این منطقه کشف شده است.
شناسایی رودونیت
رودونیت را می توان با رنگ صورتی تا قرمز روشنی که دارد و در آن ناخالصی های سیاه به چشم می خورد، شناسایی کرد.
منابع و خاستگاه سنگ جواهر رودونیت
منابع رودونیت در :
- استرالیا،
- فنلاند،
- ژاپن،
- کانادا،
- ماداگاسکار،
- مکزیک،
- روسیه،
- سوئد،
- آفریقای جنوبی،
- تانزانیا
- و آمریکا یافت شده اند.
رنگ رودونیت
رودونیت از صورتی گل رز تا قرمز روشن با ناخالصی های سیاه متغیر است.
بلورهای بدون ناسرگی و قرمز شفاف نیز وجود دارند اما بسیار کمیابند.
شفافیت و درخشانی رودونیت
رودونیت از شفاف تا مات متغیر است. با این حال مواد شفاف آن بسیار کمیاب هستند و بیشتر سنگ های جواهرش ماتند.
معمولا در آنها ناخالصی های سیاهی دیده می شود که حاوی منگنز اکسیدند.
ناخالصی های سیاه ممکن است مات، پراکنده یا زیاد باشند.
وقتی صیقل داده شود، شفافیت شیشه ای پیدا می کند.
برش و شکل رودونیت
رودونیت یا به صورت کوژ یا برجسته تراش داده می شود.
مواد شفاف تراشیده می شوند که البته کمیاب هستند.
آماده سازی رودونیت
رودونیت به هیچ وجه قابل بهینه سازی یا آماده سازی نیست.
ویژگی های گوهرشناسی رودونیت
- فرمول شیمیایی: (Mn, Fe, Mg, Ca)SiO3 منگنز سیلیکات
- ساختار بلورین: سه شیبی، ورقه ای، ستونی معمولا کاملا فشرده
- رنگ: صورتی تا قرمز تیره با ناسرگی های سیاه
- سختی: 5.5 تا 6.5 روی مقیاس Mohs
- شاخص انکسار: 1.716- 1.752
- چگالی: 3.40- 3.74
- شکاف برداری: کامل
- شفافیت: شفاف تا مات
- انکسار دوسویه یا شکست نور: 0.010 تا 0.014
- شفافیت: شیشه ای تا صدفی
- فلورسنسی: ندارد
سنگ های مشابه رودونیت
به عنوان ماده معدنی منگنز، رودونیت با رودوکروزیت در ارتباط است، سنگی که منگنز کربونات است.
رودونیت می تواند شبیه به تولیت، پیروکس منگنیت، اسپسارتیت، لعل بدخشان، تورمالین و بوستامیت ظاهر شود.
سنگ جواهر رودونیت و ایده های طراحی جواهرات
رودونیت ماده ای انعطاف پذیر است و می توان آنرا در شکل های مختلف تراش داد.
در زمینه جواهرات معمولا تراش کوژ شکل داده می شود و در قالب مهره های کره ای درمی آید.
رودونیت برای سبک های مختلف از مفتولی گرفته تا طلا یا نقره مناسب است.
ترکیب شدن با رنگ طلا رنگ های صورتی را گرم می کند در حالیکه ترکیب با نقره سردی رنگ ها را بالا می برد.
جدا از رنگ زنانه ای که دارد در جواهرات مردانه نیز استفاده می شود مانند یک جفت نفریت Faberge و دکمه های سردست.
رودونیت به خوبی با سنگ های جواهر سفید مانند مروارید یا جواهرات صورتی و بنفش مانند لپدولیت ترکیب می شود.
سنگ های جواهر رودونیت
رودونیت در هنر روسی جایگاه خاصی دارد و بعضی از جواهرات آن با قیمت های بالا به حراج گذاشته می شوند مانند شیشه معطر رودونیت Fabrege و جعبه جواهرات رودونیت که در آن نقره بکار رفته از برند Faberge.
در حراج هنر روسی در نیویورک سال 2010، یک ساعت رومیزی کوچک رودونیت Faberge به قیمت 134500 دلار به فروش رسید که قیمتش چهار برابر قیمت اولیه 30000 دلار بود.
در سنپترزبورگ رودونیت تراش داده شده به عنوان سنگ تزئینی در جاهای مختلفی مانند کلیسای سیور در کاخ Blood و The Winter بکار رفته است.
مراقبت و تمیز کردن سنگ جواهر رودونیت
رودونیت شفاف خیلی راحت می شکند در حالیکه رودونیت مات نسبتا مقاوم است اما برای حفظ درخشش باید از آن مراقبت کرد.
از آنجا که گردوخاک خانگی حاوی کوارتز با سختی 7 است، پاک کردن گرد و غبار از روی رودونیت باعث ایجاد خراش خواهد شد.
بهترین راه برای تمیز کردن رودونیت ها استفاده از آب و صابون و یک پارچه نرم است.
پس مانده های صابون باید به خوبی پاک شوند.
رودونیت را در معرض تغییر دمای ناگهانی قرار ندهید.
مانند بیشتر سنگ های جواهر شوینده های فراصوتی و بخارشو توصیه نمی شوند.
همیشه قبل از ورزش کردن یا انجام فعالیت های شدید بدنی آنها را درآورید.
رودونیت به راحتی در تماس با مواد سخت تر خراش برمی دارد، پس باید جدا از سایر سنگ های جواهر نگهداری شود.
بهتر است در پارچه ای نرم قرار داده شده و داخل جعبه جواهر گذاشته شود.
